MERSİN’İN KALBİ “URAY CADDESİ”

Mersin’in şehirleşme tarihini günümüzde bizlere en net şekilde tüm tarihi dokusuyla gösteren Uray Caddesi’nden bahsedeceğim sizlere bu yazımda. Tarihi Osmanlı dönemine dayanan ve Latin İtalyan Katolik Kilisesi’nden başlayarak Ulu Cami’ye kadar uzanan bu tarihi cadde, eski Mersinlilerin hem kent ticareti hem de yerleşim yeri olması açısından ciddi önem arz etmektedir. Cadde üzerinde bulunan iskeleler vesilesiyle önemli bir ticaret merkezi haline gelmiş ve burada bulunan yapılar Cumhuriyet Tarihi açısından da oldukça önemli bir yer edinmiştir. Cadde üzerinde bulunan Karamancılar Konağı bu tarihi caddenin ilk ve son onur konuğu olan Gazi Mustafa Kemal Atatürk’e 5 Kasım 1918’de, dönemin kasvetli ve sancılı bir gecesinde ev sahipliği yapmıştır. Bu konakta kent eşrafına düşman birliklerine karşı önemli bilgilendirmeler yapılmış ve konakta sabaha kadar süren toplantılara şahitlik edilmiştir. Mustafa Kemal Atatürk bu tarihi konakta gerçekleştirdiği tarihi toplantıda; “Silahlarınıza sahip çıkınız, harp bitmedi, asıl harp bundan sonra başlıyor. Torosların eteklerindeki karakolları artırın, silah ve cephaneleri dağ köylerine dağıtın.” emirlerini vermiştir. Uray Caddesi ayrıca devlet kurumlarının, “Hükümet Binası, Valilik, Adliye ve Defterdarlık” bu bölgede kurulmasıyla ayrıca bir saygınlık niteliğini kazanmıştır.

Zaman ilerledikçe Uray Caddesi’nde ticaretin yoğunlaşmasıyla istihdam artmış ve kent Anadolu’nun çeşitli yerlerinden ciddi nüfus göçleri almaya başlamıştır. Bu nüfus göçleri, beraberinde istihdamın genişlemesini ve kaynak haline dönüşmesini sağlasa da zamanla bu tarihi cadde yerini zamanın kent yöneticilerinin zulmüne bırakacaktır. Cadde üzerine yapılan betonarme yapıların caddenin tarihi dokusunu bozması ve denizin doldurularak kıyı iskelelerinin yok olmasıyla günümüzde maalesef eskiden var olan birçok niteliğini yitirmiş durumdadır. Bu tarihi cadde üzerinde bulunan yapıların birçoğu anıtsal nitelikte restorasyona alınsa da doğru değerlendirilip değerlendirilemeyeceği tartışılır. Bu yapıların yok olup gitmesi konusunda göz ardı edilemeyecek kadar kendini belli eden Uray Caddesi Mersinlilerden ve öncelikle kent yönetiminden gereken ilgiyi beklemektedir. Latin Katolik Kilisesi’nden başlayarak Ulu Cami’ye uzanan bu tarihi yolu kaybetmek Mersin’i kaybetmek demektir.